Φάκελος: ΚΑΦΕΣ

Όλοι ξέρουμε εκείνο το φοβερό, μαγικό ζωμό χρώματος καφέ, που πίνεις μια μερακλίδικη γουλιά και όλα ξαφνικά φαίνονται ρόδινα ενώ οι αχνοί του στην κούπα αναβλύζουν σαν ουράνιο τόξο, το οποίο υπόσχεται να σε πάει στη χώρα των Ξωτικών, ή τουλάχιστον στο γραφείο, όπου, όμως θα αντέξεις την γκρίνια και τη γκριζοπροσωπία των γύρω σου χωρίς να ξοδέψεις πολύ will power.. Αυτός ο μαγικός ζωμός λέγεται καφές και με αυτό το post εγκαινιάζεται η κατηγορία “Φάκελιοι” (με το -λι που στολιίζει τη φωνιή).

(Οδηγίες για να διαβάσεις καλύτερα το post: Φτιάξε ένα καφεδάκι και αντί να προσπαθείς να βρεις το ουράνιο τόξο, συγκεντρώσου σε αυτά που διαβάζεις.)

Ο καφές, κατά την παράδοση, ανακαλύφθηκε κάπου στην Αφρική, όπου ένας Αιθίωψ βοσκός, ο Καλντί, βαριόταν που ζούσε (καλντί στα αρχαία αιθιοπικά σημαίνει Βαρεμάρας. ). Όπως μαρτυρά και το όνομά του, ο Καλντί ήταν λίγο τεμπέλης στα καθήκοντά του. Μια μέρα, λέει η ιστορία, διάβασε το μπλογκ μου και πήρε το ποστ για τα βότανα λίγο πιο σοβαρά από όσο θα έπρεπε, γιατί έδωσε στα κατσίκια του βαλεριάνα για να μην τον πρήζουν με τα “μπε” και τα ροβολητά τους, και να μην τα σαλαγάει κάθε λίγο και λιγάκι.

Εντάξει, μπούρδες λέω. Κοιμήσια ή μη, τα κατσίκια του Καλντί μια μέρα γύρισαν σ' αυτόν μες στην τρελή χαρά, και τον ζάλισαν με το χοροπηδητό και το ροβολητό τους, ενώ τα “μπε” τους έβγαιναν με ταχύτητα πολυβόλου. Ήταν κάπως έτσι:

Είδε κι απόειδε να τα μαζέψει ο Καλντί. Κι αυτό έγινε την άλλη μέρα και την παράλλη, ώσπου τα πήρε στο κατόπι και τα είδε να τρώνε από ένα περίεργο δέντρο. Πέφτει κάτω αμάν αμάν μπρος στα λιανοχορταρούδια, αρχίζει να μασουλάει κι ο Καλντί και τότε έγινε η Αποκάλυψη.

Είχε ανακαλύψει το καφεόδεντρο.

Ένας άλλος μύθος λέει ότι τον καφέ τον πήγε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ στο Μωάμεθ, για να έχει δύναμη και αντοχή, λέει η βικιπαίδεια, αλλά δε βρίσκω άλλα βιντεάκια με yodelling, οπότε προσπερνάμε.

Από εκεί πια, η ιστορία μας λέει ότι τον καφέ μέχρι το 900 τον χαίρονταν αποκλειστικά οι Αιθίοπες (ντροπή τους!), μέχρι που κάπου εκεί πέρασε και στην Αραβία. Οι Άραβες βρήκαν τη χαρά τους με τον καφέ, καθότι το Κοράνι απαγόρευε το αλκοόλ αλλά τον καφέ όχι, οπότε άρχισαν να συχνάζουν σε καφεποτεία όπου συζητούσαν και γλεντούσαν και στοιχημάτιζαν, με λίγα λόγια ότι κάνει κάθε μεθυσμένος, χωρίς να τραγουδάει Irish drinking songs.

Οι Ευρωπαίοι είδαν τους Άραβες να πηγαινοέρχονται σαν σίφουνες με τα ποδαράκια σαν ροδάκια κάτω από την κελεμπία και παραξενεύτηκαν. “Τι πίνουν και δε μας δίνουν; Ας τους το κλέψ...εχμ...αγοράσουμε.” Κι έτσι, γύρω στα 1600, ο καφές εισήχθη στην Ευρώπη, με πρόεδρο του φαν κλαμπ τον Πάπα Κλήμη, ο οποίος και παίζει να έγινε και ο πρώτος γιάπης της Ιστορίας.

Στην Αμερική ο καφές πήγε έναν αιώνα μετά από τους Γάλλους πλιατσικολόγους-κονκισταδόρες. Μάλιστα, επειδή δεν έδιναν στους Βραζιλιάνους, ένας απεσταλμένος του Βασιλιά, ο Φρανσίσκο Παλχέτα, πήρε κρυφά σπόρους καφέ από τη γυναίκα του Γάλλου Κυβερνήτη της Γουινέας, στην οποία έδειξε τι εστί latin lover. 'Ετσι, η Γαλλία έμαθε δύο πράγματα: πρώτον, όταν είσαι ψηλομύτης γίνεσαι και κερατάς, και δεύτερον, ο καφές συνδέει τους ανθρώπους.

Κάπως έτσι έφτασε ο καφές σε κάθε σπίτι και σε κάθε νοικοκυριό, και όποιου δεν του αρέσει, είναι ανώμαλος. Αλλά ας πάμε παρακάτω στις ποικιλίες του καφέ.

Υπάρχουν δύο ποικιλίες καφέ: Η αρχαιότερη είναι η Arabica, και από αυτή έπιναν τα κατσίκια του Καλντί κάποτε στην Αφρική. Τώρα, γιατί την λένε Arabica και όχι Africa, μάλλον είναι θέμα copyright και ο Καλντί ήταν open source, οπότε δεν τον πολυένοιαξε. Η Arabica έχει πολύ δυνατή γεύση, αλλά είναι κομμάτι αρρωστιάρα και ψόφια, καθότι περιέχει 1% καφεϊνη. Παρόλα αυτά, το 78% της παραγωγής είναι ετούτης της ποικιλίας και έχει πιο ραφινάτη γεύση.

Πέρα από την Arabica υπάρχει και η robusta, που, όπως μαρτυρά και το όνομά της είναιπιο νταμάρι σε ασθένειες. Επίσης περιέχει διπλή δόση καφεϊνης. Ωστόσο η γεύση της είναι πιο χοντροκομμένη από την arabica. Αποτελεί το 22% της παγκόσμιας παραγωγής και γνωρίζει μεγάλη δημοτικότητα λόγω του διαλυτού καφέ που πίνουμε.

Ο καφές είναι το νούμερο ένα τονωτικό ρόφημα για την ανθρωπότητα, αφότου εξαφανίστηκε η συνταγή του μαγικού ζωμού που έφτιαξε ο Πανοραμίξ, τουλάχιστον. Προκαλεί εγρήγορση, μειώνει την ανία και βελτιώνει κατά πολύ το yodelling. Επίσης, καταπολεμά τους πονοκεφάλους, καθώς κάνει τα αγγεία να ντρέπονται (αγγειοσυστολή) και να νιώθουν τύψεις, με αποτέλεσμα το αίμα να κυκλοφορήσει φυσιολογικά. Βέβαια, αν κάποιος το παραχέσει με τον καφέ, μπορεί να νιώσει άγχος, νευρικότητα και να έχει δυσκολία να κοιμηθεί. Φήμες λένε ότι σε πολύ extreme περιπτώσεις μεταμορφώνεται και σε κατσίκι, αλλά επειδή αυτό το μπλογκ είναι έγκυρο κι έγκριτο, κρατάμε τις επιφυλάξεις μας.

Ας αφήσουμε όμως, τα εγκυκλοπαιδικά και ας πάμε στους τύπους του καφέ που αγαπάμε:

• Ο Μερακλίδικος: είναι αυτός που εμείς ονομάζουμε ελληνικό, αρκετές χώρες τούρκικο, στην Κύπρο τον λένε Κυπριακό και στην Αρμενία αρμένικο ή μεσανατολικό, κάνοντας το όνομά του μεσανατολικό ζήτημα. Φτιάχνεται από μερακλήδες (το μουστάκι προαιρετικό) και οι ονομασίες για την ποσότητα καφέ-ζάχαρης-καϊμακιού είναι σαν να έχουν βγει από ταινία που μιλάνε κουτσαβάκηδες έξω από τον τεκέ: «βαρύ γλυκός», ή «πολλά βαρύς» ή «βαρύ γλυκός και όχι». Πίνεται επί το πλείστον από γέρους, περίεργους και από όσους έχουν κόψει το κάπνισμα αλλά θεωρούν το τσάι φλωριά. Χρησιμοποείται, επίσης και ως μαντικό μέσο ή ως μέσο βασανιστηρίου μικρότερων αδερφών (“Κοίτα, Ορέστη, σοκολάτα!”)

• Ο φρρρραπέ: περήφανο ελληνικό δημιούργημα, και μάλλον μόνο εμείς χαρήκαμε τόσο που το ανακαλύψαμε, γιατί έγινε γρήγορα ο εθνικός μας καφές (ίσως επειδή δεν ήμασταν τόσο σίγουροι για την πατρότητα του Μερακλίδικου), αφού οι υπόλοιπες χώρες είτε τον έχουν ΧΕΣΜΕΝΟ είτε κάνουν διάφορα awkward πειράματα με τη γεύση του (τον αναμιγνύουν με κόκα κόλα, ούζο κι άλλα τέτοια αηδιαστικά). Τον προτιμούν οι φοιτητές και έχει φτιαχτεί ολόκληρο βιβλίο με rituals για αυτό το είδος καφέ στη Σαλλλονίκη, το οποίο λέγεται “Frapponomicon”, το οποίο το έγραψε ένας τρελός Άραβας, λέει η παράδοση. Εγώ κόβω το κεφάλι μου ότι ήταν ο Καλντί.

• Το εσπρεσσάκι: Το -άκι δεν είναι υποκοριστικό λόγω στοργής, είναι επειδή το εσπρεσσάκι είναι κούτσικο ακόμα και για χόμπιτ. Πίνεται σε δέκα λεπτά (και πολύ λέω) αλλά είναι δυναμίτης (για αυτό και δεν το προτιμούν και τα χόμπιτ). Είναι ο καφές-αρπαχτή που πίνουν έξω και παραξενεύονται που εμείς λιβανίζουμε έναν καφέ πεντακόσιες ώρες.

• Ο καπουτσίνο: Το όνομά του το μοιράζεται με τάγμα καλογέρων, γιατί το χρώμα του έμοιαζε, λένε, με τα ράσα των καπουτσίνων. Επίσης, καπουτσίνος λέγεται κι ένα είδος πιθήκου, αλλά θέλω να πιστεύω πως ο καφές δεν έχει καμμία σχέση με αυτό. Ο καπουτσίνο πίνεται κυρίως από τρέντηδες που θέλουν να φαίνονται πιο ψαγμένοι, ή από όσους έχουν όρεξη για γλυκό αλλά δε θέλουν να φάνε σοκολάτα.

• Ο νες: πίνεται από αυτούς που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Τα αίτια του να πίνεις νες είναι ακόμα ανεξιχνίαστα και χάνονται στα απύθμενα βάθη της ανθρώπινης ψυχής. Υπάρχουν και άνθρωποι που κάνουν και χειρότερα, να πίνουν το νες αχτύπητο. Ένας από αυτούς είμαι κι εγώ.

• Ο γαλλικός: είναι ο πιο γαμάτος, εκλεπτυσμένος κι έχει πολλές γεύσεις. Φτιάχνεται με καφετιέρα και πολλά τζιριτζάντζουλα (φίλτρα του καφέ και κουταλάκια που έχουν και στις κρέμες για τα μωρά). Πίνεται, επί το πλείστον, από όσους έχουν καφετιέρα.